Dosya sıkıştırma yöntemlerini kullanarak dosyalarımızın veya klasörlerimizin boyutlarını belirli ölçüde küçültebilmemiz veya istediğimiz dosyaları bir araya getirerek tek bir dosya şeklinde arşivleyebilmemiz mümkündür. Linux işletim sistemlerinde bu şekilde dosya sıkıştırma ve arşivleme yapmak için kullanabileceğimiz birçok yöntem bulunmaktadır. Bu bölümde bu yöntemlerden en sık kullanılanları örnekler ile açıklayacağız. Linux tabanlı işletim sistemlerinde kullanılan dosya sıkıştırma yöntemlerinin bazıları şu şekildedir;

Gzip ile Dosya Sıkıştırma ve Açma Yöntemi

Dosya veya klasör sıkıştırmak için;
gzip -9 dosyaismi

Belirttiğiniz dosyayı en iyi şekilde sıkıştırır ve dosya.gz durumuna getirir. Gzip 1 ile 9 arasında parametre alabilmektedir. 1 hızlı bir şekilde sıkıştırma yapmak için, 9 ise yavaş ama en iyi şekilde sıkıştırma işlemi yapmak için kullanılır. Bu kriterlere göre parametre olarak 1 ila 9 arasında bir değer tanımlayabilirsiniz

Dosya açmak için;
gunzip dosyaismi.gz

Gzip ile sıkıştırılmış bir dosyayı açmak için yukarıdaki gibi bir komut kullanabiliriz.

Örnek;
gzip -1 dersler
gunzip dersler.gz

İlk komut ile bulunduğumuz dizinde yer alan dersler dosyasını gzip yöntemi ile hızlı bir şekilde (1 parametresini kullanarak) sıkıştırmış olduk. İkinci komutta ise sıkıştırdığımız dosyayı açmış olduk.

Bzip2 ile Dosya Sıkıştırma ve Açma Yöntemi

Dosya veya klasör sıkıştırmak için;
bzip2 dosya

Yukarıdaki komut ile belirttiğimiz dosya bzip2 ile sıkıştırılmış olacaktır ve dosya ismi dosya.bz2 şekline gelecektir.

Dosya açmak için;
Bunzip2 dosya.bz2

Bzip2 ile sıkıştırılmış bir dosyayı açmak için yukarıdaki gibi bir komut kullanmamız gerekmektedir.

Örnek;
Bzip2 dersler
Bunzip2 dersler.bz2

Yukarıdaki ilk komut ile bulunduğumuz dizinde yer alan dersler isimli dosyayı bzip2 ile sıkıştırmış olduk. İkinci komut ile sıkıştırdığımız dosyayı açmış olduk.

ZİP ile Dosya Sıkıştırma ve Açma Yöntemi

Dosya sıkıştırmak için;
Zip –r dosya.zip dosya_veya_klasor

Belirttiğimiz klasör veya dosyaları sıkıştırıp dosya.zip haline çevirmek için kullanılır.

Dosyayı açmak için;
unzip dosya.zip

Örnek;
zip –r yedek.zip dersler
unzip yedek.zip

Yukarıdaki örnekteki ilk komutumuzda bulunduğumuz dizinde yer alan dersler klasörünü zip yöntemi ile sıkıştırdık ve bu sıkıştırılmış dosyanın ismini yedek.zip yapmış olduk. İkinci komutumuzda ise zip ile sıkıştırdığız dosyayı açmış olduk. Zip yöntemi ile bu şekilde dosya veya klasör sıkıştırabilirsiniz.

TAR ile Dosya Sıkıştırma ve Açma Yöntemi

Dosya sıkıştırmak için;
tar –cvf dosya.tar dosya_veya_klasor

Belirttiğimiz dosya veya klasörü tar haline çevirip ismini dosya.tar şeklinde yapar.

Dosya açmak için;
tar -xvf dosya.tar

Tar yöntemi ile sıkıştırılmış dosyayı açmak için kullanılır.

Örnek;
tar –cvf yedek.tar dersler
tar -xvf yedek.tar

Yukarıdaki örnekteki ilk komutumuzda bulunduğumuz dizinde yer alan dersler klasörünü tar yöntemi ile sıkıştırmış olduk ve dosya ismini yedek.tar yaptık. İkinci komut ile sıkıştırdığımız yedek.tar dosyasını açmış olduk. Tar yöntemi ile dosya veya klasörleri bu şekilde sıkıştırabilirsiniz.

Diğer Dosya Sıkıştırma Yöntemleri;
ZIP ile sıkıştırmak için kullanılan komut;
zip -r örnek.zip dosya_veya_dizin

TAR ile gz olarak sıkıştırmak için kullanılan komut;
tar cvzf örnek.tar.gz dosya _veya_dizin

TAR ile bz2 olarak sıkıştırmak için kullanılan komut;
tar cvjf örnek.tar.bz2 dosya_veya_dizin

TAR.Z ile sıkıştırmak için kullanılan komut;
tar -cZvf örnek.tar.Z dizin_veya_dosya

GZIP ile sıkıştırmak için kullanılan komut;
gzip -9 dosya_veya_dizin

RAR ile sıkıştırmak için kullanılan komut;
rar a -ap örnek.rar dosya_veya_dizin

Sıkıştırılmış Dosyaları Açma Yöntemleri

zip dosyasını açmak için kullanılan komut;
unzip örnek.zip

tar.gz dosyasını açmak için kullanılan komut;
tar xvzf örnek.tar.gz

tar.bz2 dosyasını açmak için kullanılan komut;
tar xvjf örnek.tar.bz2

tar.Z dosyasını açmak için kullanılan komut;
tar xvZf örnek.tar.Z

gz dosyasını açmak için kullanılan komut;
gunzip örnek.gz

rar dosyasını açmak için kullanılan komut;
unrar -e örnek.rar

Yukarıda yazdığım yöntemlerle sisteminizde bulunan dosyaları ya da klasörleri sıkıştırabilirsiniz.