Yazar arşivleri: onur

Linux DHCP Server Kurulumu

Linux sistemimizi dhcp sunucu olarak yapılandırarak network yapımızda bulunan client cihazlara ip dağıtımı yapabilmemiz mümkündür. Bu işlem için uygulamamız gereken adımları bu yazıda detaylı olarak anlatacağım.

Not: İşlemler Ubuntu işletim sistemi üzerinde yapılmıştır.

1-) İlk olarak su root komutunu uyguluyorum. Bu işlemden sonra root şifresi istenecektir. Şifreyi girip enter yaptığımda root yetkisine sahip olacağım.

su root

2-) Sunucu üzerine dhcp servisin kurmak için aşağıdaki komutu uyguluyorum;

sudo apt-get install isc-dhcp-server

Bu komutu uyguladıktan sonra kurulumun onaylanması istenecektir. E tuşuna basıp enter yapıyorum. Eğer işletim sisteminiz İngilizce ise onaylama işlemi için Y tuşuna basıp enter yapmanız gerekecektir.

3-) Kurulumu yaptıktan sonra ağ kartımın ismini öğrenmem gerekmektedir. Bunun için ifconfig komutunu uyguluyorum;

ifconfig

Çıktıda ağ kartımın isminin enp0s3 olduğunu görüyorum.

4-) Nano editörü ile etc/default klasörünün içince yer alan isc-dhcp-server dosyasını açıyorum;

nano etc/default/isc-dhcp-server

5-) Açılan sayfada INTERFACESv4=”” yazan yerin tırnaklarının arasına 3.adımda öğrendiğim ağ kartımın ismini yazıyorum.

INTERFACESv4="enp0s3"

Dosyayı kaydetmek için CTRL + X tuşlarına birlikte basıyorum ve Y tuşuna basıp enter yapıyorum.

6-) Şimdi sıra ip dağıtma ile ilgili ayarları yapmaya geldi. Bu işlem için ilk olarak etc/dhcp klasörünün içinde yer alan dhcpd.conf dosyasını nano editörü ile açıyorum;

nano /etc/dhcp/dhcpd.conf

7-) Açılan sayfanın en altına aşağıdaki değerleri giriyorum;

default-lease-time 86400;
     max-lease-time 604800;
     ddns-update-style none;
     authoritative ;
     subnet 192.168.1.0 netmask 255.255.255.0 {
     range 192.168.1.70 192.168.1.75;
     option routers 192.168.1.1;
     option subnet-mask 255.255.255.0;
     option broadcast-address 192.168.1.255;
     option domain-name-server 8.8.8.8;

Dosyayı kaydetmek için CTRL + X tuşlarına birlikte basıyorum ve Y tuşuna basıp enter yapıyorum. Burada 192.168.1.70-75 arasında ip dağıtılması için tanım yaptım. Ayrıca default gateway olarak 192.168.1.1, dns adresi olarak da 8.8.8.8 adresinin dağıtılmasını sağladım.

😎 Son olarak dhcp servisini resetlemek için aşağıdaki komutu uyguluyorum;

sudo /etc/init.d/isc-dhcp-server restart

9-) Bu dhcp sunucu ile aynı ortamda yer alan Windows 10 bilgisayarıma gidiyorum ve bu cihazımın ip adresini ipconfig komutu ile kontrol ediyorum.

Evet görüldüğü gibi bilgisayarım 192.168.1.70 ip adresini aldı. Yaptığım işlemler doğru olarak uygulandı ve sistemim istediğim gibi çalışıyor.

Bu yazıda Linux üzerine dhcp server rolünün nasıl kurulacağını anlattım. Takıldığınız yer olursa yorum bölümünden yazabilirsiniz. Kısa sürede dönüş yapacağım.

Linux Samba Dosya Paylaşımı

Bu yazıda Linux’ta Samba yazılımını kullanarak dosya paylaşımının nasıl yapılacağını anlatacağım. Şimdi bu işlemin adımlarını öğrenelim.

Not: Samba ile yaptığımız paylaşıma Linux ve Windows client üzerinden erişebilmemiz mümkündür. Makalenin son bölümünde paylaşıma erişmeyi Windows 10 makine üzerinden deneyeceğiz.

Samba kurulumu yapacağımız sunucunun bilgileri aşağıdaki gibidir;

İşletim sistemi: Ubuntu Desktop
IP Adres: 192.168.1.100

Samba kurulum ve dosya paylaşma adımları şu şekildedir;

1-) Yapacağımız işlem için root olmamız gerekmektedir. Bu nedenden dolayı ilk olarak su root komutunu giriyoruz ve enter yapıyoruz. Daha sonra root şifresini giriyoruz. Sistemi güncellemek için sudo apt-get update komutunu uyguluyoruz.

su root
sudo apt-get install

2-) Bu aşamada samba kurulumunu yapacağız. Bu işlem için apt-get install samba komutunu uyguluyoruz. Bizden kurulumun onaylanması istenecektir. Y tuşuna basıp enter yaparak kurulumu onaylıyoruz.

apt-get install samba

3-) Şimdi sıra paylaşım yapmak istediğimiz klasörü oluşturmaya geldi. Bu işlem için aşağıdaki komutları sırasıyla uyguluyoruz;

cd /home/onur/Masaüstü/
mkdir ortak
ls
chmod 777 ortak
ls -l

Burada masaüstü dizinine içine girip ortak adında bir dizin oluşturmuş olduk. Son olarak bu dizinin yetkilerini 777 olarak belirledik. Bu komutların tamamını daha önce anlattım. Bu makaleleri inceleyebilirsiniz.

4-) Şimdi sıra ortak isimli bu klasörü paylaşmaya geldi. Bu işlem için ilk olarak /etc/samba dizininde bulunan smb.conf dosyasını nano komutu ile açıyoruz;

nano /etc/samba/smb.conf

5-) Dosyanın altına aşağıdaki değerleri ekliyoruz ve dosyayı kaydetmek için ilk olarak CTRL + X tuşlarına birlikte basıyoruz ve daha sonra Y tuşuna basıp enter yapıyoruz.

[ortak]
comment = ortak
path = /home/onur/Masaüstü/ortak
browseable=yes
read only = no
guest ok = yes
create mask =0777
writable = yes
directory mask = 0777

6-) Şimdi paylaşıma aynı network üzerinde bulunan Windows 10 bilgisayar üzerinden erişmeyi deneyelim. Bu işlem için ilk olarak Windows + R tuşlarına birlikte basarak Çalıştır ekranını açıyoruz. Açılan kutucuğa samba ile dosya paylaşımı yaptığımız sunucunun ip adresini aşağıdaki gibi yazıyoruz ve enter yapıyoruz;

\\192.168.1.100\

7-) Paylaştırdığımız ortak isimli klasör burada gözüküyor.

😎 Bu klasörün içine girip dosya ve klasör oluşturmayı denediğimizde işlemin başarılı olarak gerçekleştiğini göreceğiz.

9-) Linux tarafında klasörü kontrol ettiğimizde klasör ve dosyaların burada da oluştuğunu göreceğiz.

İlerleyen zamanlarda bu işlemi daha detaylı olarak anlatacağım. Şimdilik hoşçakalın.

Linux Komut Satırını Kullanarak İnternete Bağlanma

Linux işletim sistemi üzerine grafiksel arayüz (gui) kurulmadığı müddetçe bütün işlemler komut satırı üzerinden yapılmaktadır. Bu durumda bizi komut satırı üzerinden bir web sayfasını ziyaret edemeyeceğimiz düşüncesine itebilir. Bu yanlış bir düşüncedir. Linux üzerine lynx paketinin kurulumunu yaparak web sayfalarını metin tabanlı olarak ziyaret edebiliriz. Şimdi bu işlemin nasıl yapıldığını öğrenelim;

Lynx Kurulumu
yum install lynx

Yukarıdaki komutu Linux sistemimiz üzerinden uyguladığınız zaman lynx paketi kurulmuş olacaktır.

Lynx ile İnternete Nasıl Girebiliriz?
lynx bilgialnet.com

Yukarıdaki örnekte bilgialnet.com isimli web siteye metin tabanlı olarak giriş yapmış olacağız. Tarayıcıdan çıkış yapmak için ilk olarak :q basıp daha sonra y tuşuna basmamız yeterlidir.

Not: Bu şekilde internet sitesine giriş yaptığımız zaman sadece internet sitesindeki yazıları okuyabilmekteyiz. Fakat sitede yer alan görsel öğeleri görememekteyiz. Web sitesinde yer alan linklere tıklayarak sayfalar arasında gezinti yapmamız mümkündür.

Linux Program Kaldırma

Bir önceki yazımızda Linux’ta program kurma işlemi için uygulanacak komutu öğrenmiştik. Bu bölümde ise sistemimize kurmuş olduğumuz bir programı kaldırmak için uygulamamız gereken komutu öğreneceğiz. Bu işlem için aşağıdaki gibi bir kod kullanmamız yeterli olacaktır;

apt-get remove programadı

Örnek;
apt-get remove bind9

Yukarıdaki komut ile sistemimizde kurulu olan bind9 servisini kaldırmış olacağız. Kurduğunuz bir servisi veya programı sisteminizden bu şekilde kaldırabilirsiniz.

Linux Program Kurma

Windows işletim sistemi kurulu bilgisayarımıza bir program kurmak istediğimizde her şeyi görsel olarak yapabilmekteyiz. Gui kurulumu yapılmamış Linux işletim sistemlerine bir program veya servis kurmak istediğimiz zaman apt-get install komutunu kullanmamız gerekmektedir.

Not: Program kurmak için root olmamız gerekmektedir. Root olmak için aşağıdaki komutu kullanabiliriz;

su

Komutun Kullanımı;
apt-get install program_adi

Örnek;
apt-get install bind9

Yukarıdaki komut ile sistemimize bind9 (dns server) servisini kurmuş olacağız. Komutu uyguladıktan sonra kurulumu onaylamak için Y tuşuna basıp enter tuşuna basmamız yeterlidir. Kurulumu iptal etmek için N tuşuna basıp enter yapmamız yeterli olacaktır.

Linux Birden Fazla Komut Çalıştırma

Linux işletim sistemlerinde birden fazla komutu aynı anda çalıştırabilmemiz mümkündür. Bu işlem için komutların arasına noktalı virgül (;) karakterini koymamız yeterli olacaktır.

Komutun Kullanımı;
Komut1;komut2;komut3

Örnek;
uname;cal;who

Yukarıdaki komut ile uname, cal, who komutunu aynı anda çalıştırmış olduk. Bu şekilde komutları çalıştırdığımızda yazdığımız sıra ile komutların çıktıları ekranda yazdırılmış olacaktır.