Linux tabanlı işletim sistemlerinden bir tanesi olan Centos 8’in kurulumunu bu yazıda detaylı bir şekilde anlatacağız. Kurulum için internetten indireceğimiz Centos 8 iso dosyasına ve bu dosyayı boot olacak şekilde yazdıracağımız bir aygıta (usb bellek, dvd) ihtiyacımız bulunmaktadır. Eğer sanal işletim sistemi olarak kurulum yapacaksak sadece iso dosyası işimizi görecektir. Bu ihtiyaçları karşıladıktan sonra iso dosyasını boot olacak şekilde aygıtlarımızdan bir tanesine (usb bellek veya dvd) yazdırdıktan sonra bilgisayarımızı bu aygıttan boot olacak şekilde ayarlamamız Centos 8 işletim sisteminin kurulumunu başlatacaktır. Daha önce Windows işletim sistemi kurulumu yapanlar Centos 8 kurulum aşamasına gelene kadar (boot olana kadar) sıkıntı yaşamayacaklardır. Buraya kadar her şey tamamsa kurulum işlemlerine geçebiliriz. Şimdi Centos 8 kurulum adımlarını öğrenelim;

1-) Centos 8 kurulum aşamasında karşımıza gelen ilk ekrandan Install Centos Linux 8 bölümünün üstüne gelip enter tuşuna basıyoruz.

2-) Gelen ekranda dil ayarlarımızı belirliyoruz. Eğer cihazımızı sunucu olarak kullanacaksak bu bölümü İngilizce olarak bırakmalıyız. Kurulum yapacağımız servislerin (bind, apache) ve yazılımların düzgün olarak çalışması için bu şekilde tanımlama yapmamız önemlidir. Gerekli seçimi yaptıktan sonra Continue butonuna tıklayıp kuruluma devam ediyoruz.

3-) Karşımıza Installation Summary ekranı gelecektir. Centos 8 kurulum ile ilgili ayarların tamamını bu bölüm üzerinden yapacağız. Yani bu bölüme çok sık geleceğiz. Sırasıyla gitmek için ilk olarak Keyboard bölümüne tıklıyoruz.

4-) Karşımıza gelen ekrandan klavye eklemek için + butonuna tıklıyoruz.

5-) Gelen ekranda Turkish yazan yeri seçip Add butonuna tıklıyoruz.

6-) Görselde de görüldüğü gibi Türkçe klavyemiz başarılı olarak eklendi. Kurulum ayalarının yapıldığı ekrana geri dönmek için Done butonuna tıklıyoruz.

7-) Tarih ve saat ayarlarımızı yapmak için Time & Date yazan bölüme tıklıyoruz.

😎 Gelen ekranda kısa yoldan haritadan bölgemizi seçerek tarih ve saat ayarlarımıza yapabiliriz. Gerekli seçimi yaptıktan sonra Done butonuna tıklıyoruz.

9-) Kurulum ekranında User Settings bölümünün altından Root Password yazan yere tıklıyoruz.

10-) Gelen ekranda root kullanıcısı için bir parola tanımlaması yapıyoruz. Bu kullanıcı sistem üzerinde tam yetkiye sahip olduğundan dolayı kompleks bir parola tanımlanmalıdır. Gerekli tanımlamayı yaptıktan sonra Done butonuna tıklıyoruz.

11-) Installation Source bölümüne tıklayarak kurulum ayarlarına devam ediyoruz.

12-) Bu bölümde Centos 8 iso dosyasının doğruluğunu kontrol edebiliriz. Yani bu iso dosyasında zararlı bir yazılımın olup olmadığını bu bölüm üzerinden kontrolünü sağlayabiliriz. Bu işlem için Verify butonuna tıklamamız yeterlidir. Bu işlemden sonra sorgulama işime yaklaşık 2-3 dakika sürecektir.

13-) Aşağıdaki görseldeki gibi bir çıktı aldıysak işletim sistemi kurulumu iso dosyası temiz demektir. Centos 8’in bize sunduğu güzel bir özelliktir. Bu bölümü Done butonuna basarak kapatıyoruz.

14-) Gelen ekranı Done butonuna basarak geçiyoruz.

15-) Software Selection bölümüne tıklayarak işlemlerimize devam ediyoruz.

16-) Gelen ekranda işletim sisteminin kurulum tipini ve kuracağımız servisleri seçebiliriz. Biz grafiksel arayüz olacak şekilde server rolünde kurulum yapacağımız için Server with GUI yazan yeri seçiyoruz ve Done butonuna tıklıyoruz. Eğer grafiksel arayüz olmadan sadece komut satırı olarak yönetebileceğimiz bir server işletim sistemi olarak kurulum yapacaksak (performans için tavsiye edilir) Server bölümünü seçebiliriz. Ekranın sağ tarafından herhangi bir servis seçmiyoruz. Bu servislerinden ihtiyacımız olanları istediğimiz zaman daha sonra kurabiliriz.

17-) Ip ayarlarımızı kurulum aşamasında yapmak için Network & Host Name yazan yere tıklıyoruz.

18-) Eğer kurulum yapacağımız sunucu dhcp den otomatik olarak ip alacaksa bu bölümden ağ kartını ON olarak ayarlamamız (OFF yazan bölüme tıkladığımızda ON olacaktır) yeterli olacaktır. Yani ağ kartını aktif yaptığımızda cihazımız dhcp den ip alacak şekilde yapılandırılacaktır. Eğer sabit ip vereceksek ağ kartımızı aktif (ON) yaptıktan sonra aynı sayfadan Configure butonuna tıklayarak gerekli ayarları yapmalıyız. Siz yapınıza göre gerekli işlemi yapmalısınız. Biz sabit ip olacak şekilde sunucumuzu yapılandıracağız.

Not: Bu ayarların tamamını işletim sistemi kurulumu sonrası değişitirebiliriz.

19-) Gelen ekranda ilk olarak IPv4 Settings yazan sekmeye tıklıyoruz. Daha sonra Method bölümünden Manuel yazan bölümü seçiyoruz ve Add butonuna tıklıyoruz. Daha sonra Address bölümüne gerekli ip değerini yazıyoruz. İstediğimize göre DNS Server bölüme dns adresleri de girebiliriz. Gerekli tanımlamaları yaptıktan sonra Save butonuna tıklayarak yaptığımız değişiklikleri kaydediyoruz.

20-) Network ayarları sayfasından Host Name bölümüne sunucumuz için bir isim de verebiliriz. Gerekli tanımlamayı yaptıktan sonra Done butonuna tıklıyoruz.

21-) Sırada disk ile ilgili ayarların yapıldığı en önemli bölüm var. Bu işlem için Installation Destination yazan bölüme tıklıyoruz.

22-) Gelen ekranda Storage Configuration bölümünde Automatic yazan yeri seçersek disk ayarlarımız sistem tarafından otomatik olarak yapılandırılacaktır. Biz detaylı bir kurulum yapmak için Custom yazan yeri seçiyoruz ve üst taraftan Done butonuna tıklıyoruz.

23-) Gelen ekranda disk yapısı olarak LVM seçili gelecektir. Lvm yapıs,ı kurulumdan sonra disklerimizi detaylı bir şekilde yönetmemize olanak sağlayacaktır. Lvm yapısında disk bölümleri oluşturmak için + butonuna tıklıyoruz.

24-) Gelen ekranda ilk olarak Mount Point bölümünden /boot yazan yeri seçiyoruz ve Desired Capacity bölümüne 500 değerini veriyoruz. Burada mb cinsinden bir değer vermemiz gerekmektedir. Boot bölümü için 500 mb’lık değer yeterli olacaktır. Bu bölüm işletim sisteminin boot olması için gerekli olan dosyaları bünyesinde barındıracaktır. Gerekli değerleri girdikten sonra Add mount point butonuna tıklıyoruz.

25-) Görüldüğü gibi boot bölümü başarılı olarak oluşturuldu. Tekrar + butonuna tıklıyoruz.

26-) Bu defa Mount Point bölümünden swap yazan yeri seçiyoruz. Swap, bilgisayarımızdaki ram belleğin tamamının kullanılması durumunda ram bellek görevini harddiskin üstlenmesi işlemidir. Burada hard diskimizin ne kadarlık kısmının ram görevini (swap) yerine getireceğini belirteceğiz. Biz burada swap alanı için 2gb lık bir değer girdik. Siz yapınıza göre gerekli değeri vermelisiniz. Gerekli yerleri doldurduktan sonra Add mount point butonuna tıklıyoruz.

27-) Swap bölümü de başarılı olarak oluşturuldu. Bu bölümden tekrar + butonuna tıklıyoruz.

28-) Mount Point bölümünden bu sefer / yazan yeri seçiyoruz ve Desired Capacity yazan yeri boş bırakıp Add mount point butonuna tıklıyoruz. Bu işlem ile diskimizde kalan tüm bölümü sisteme (kullanıcı dizinleri, sistem dosyaları) ayırmış olduk ve disk bölümleme işlemini tamamladık.

29-) Disk ayarlarını tamamladıktan sonra Done butonuna tıklıyoruz.

30-) Yaptığımız disk ayarlarının özetinin yazdığı bir bölüm karşımıza gelecektir. Gerekli kontrolleri yaptıktan sonra yaptığımız değişiklikleri onaylamak için Accept Changes yazan butona tıklıyoruz.

31-) Evet kurulum ayarlarını tamamladık. Yaptığımız ayarlar doğrultusunda kurulumu başlatmak için Begin Installation butonuna tıklıyoruz.

32-) Centos 8 kurulumu başlayacaktır.

33-) Kurulum tamamlandığında Reboot System butonu aktif olacaktır. Bu butona tıkladığımızda sistem yeniden başlayacaktır.

34-) Sistem açıldıktan sonra INITIAL SETUP bölümü karşımıza gelecektir. Bu bölümden ilk olarak lisansı onaylamak için License Information yazan yere tıklıyoruz.

35-) Gelen ekranda I accept the license agreement yazan yeri seçip Done butonuna tıklıyoruz.

36-) Son olarak root kullanıcısı dışında bir kullanıcı oluşturmak için User Creation yazan yere tıklıyoruz. Bu bölüm zorunlu değildir.

37-) Açılan bölümde yeni oluşturacağımız kullanıcının bilgilerini istediğimiz doğrultuda giriyoruz ve Done butonuna tıklıyoruz.

38-) Kurulumu bitirmek için Finish Configuration butonuna tıklıyoruz.

Evet bu işlemlerden sonra Centos 8 kurulumu tamamlanacaktır. Tekrar görüşmek üzere. Şimdilik hoşçakalın.